Βότανα που καταπολεμούν ιούς
Τα βότανα χρησιμοποιούνται από αρχαιοτάτων χρόνων για την καταπολέμηση ασθενειών, μολύνσεων αλλά και ιώσεων.
Ο λόγος είναι η πληθώρα φυτοχημικών συστατικών που περιέχουν. Πολυάριθμες μελέτες επιβεβαιώνουν πλέον φαρμακευτικές ιδιότητες καθώς και την ικανότητα καταπολέμησης ιών, μικροβίων, μύκητες και παράσιτα, λοιμώξεις και μολύνσεις.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια τα βότανα χρησιμοποιούνται στην Αγιουρβέδα για την καταπολέμηση ασθενειών. Η Αγιουρβεδική βοτανολογία θεωρείται το παλαιότερο καταγεγραμμένο θεραπευτικό σύστημα σε όλο τον κόσμο.
Δεν είναι τυχαίο που όλες οι εναλλακτικές προσεγγίσεις της σύγχρονης δυτική ιατρικής βασίζονται στη βοτανολογία.
Στις μέρες μας πολλά από τα βότανα έχουν μελετηθεί σε βάθος για τις ιδιότητές τους. Ωστόσο πρέπει να σημειώσουμε πως τα περισσότερα από αυτά τα βότανα και τα εκχυλίσματα έχουν μελετηθεί σε δοκιμαστικό σωλήνα και όχι επάνω σε ανθρώπους.
Μελέτες με εκχυλίσματα βοτάνων έχουν γίνει για τη γρίπη τύπου α, γρίπη τύπου β, τη γρίπη των χοίρων, το κοινό κρυολόγημα ενώ πραγματοποιούνται στις μέρες μας για την ίωση του 2020, τον COVID-19.
Καλό θα ήταν λοιπόν να το έχουν αυτό υπόψιν και να μη βγάλουμε τετελεσμένα συμπεράσματα. Πάμε να ρίξουμε μια ματιά στα πιο γνωστά από αυτά.
Μάραθος ενάντια στον έρπητα και τον ιό της παραγρίπης
Ο μάραθος είναι ποώδες και αρωματικό φυτό. Είναι δικοτυλήδονο και ανήκει στην οικογένεια των σκιαδοφόρων. Περιέχει αιθέρια έλαια κατά 7% καθώς και συστατικά που καταπολεμούν συγκεκριμένους ιούς.
Σε μια μελέτη δοκιμαστικού σωλήνα βρέθηκε πως το εκχύλισμα μάραθου είχε ισχυρή αντιϊκή δράση ενάντια στον έρπητα και στον ιό της παραγρίπης τύπου 3 (PI-3) που προκαλεί μολύνσεις στο αναπνευστικό σε βοοειδή (1).
Το κυριότερο αιθέριο έλαιο που βρίσκεται στο μάραθο είναι η trans – ανηθόλη. Βρέθηκε πως η trans – ανηθόλη έχει ισχυρές αντιϊκές ιδιότητες ενάντια στον έρπη (2).
Σύμφωνα με μελέτες επάνω σε ζώα βρέθηκε πως ο μάραθος ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα ενώ μειώνει τους δείκτες φλεγμονής, δύο βασικά στοιχεία που συμβάλλουν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων από ιούς (3).
Η φλεγμονή είναι μια κατάσταση που παρατηρείται και στη γρίπη τύπου α, στη γρίπη τύπου β, στη γρίπη των πτηνών και των χοίρων αλλά και στην ίωση του 2020 COVID-19 που πλέον είναι πανδημία.
Έρευνες και μελέτες
(1) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4137549/
(2) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20008902
(3) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4342739/
Βασιλικός για τον έρπη και τον εντεροϊό
Σχεδόν όλοι οι τύποι βασιλικού όπως ο πλατύφυλλος, ο γλυκός και ο σγουρός έχουν αντιϊκές ιδιότητες.
Σε μια μελέτη δοκιμαστικού σωλήνα βρέθηκε πως εκχυλίσματα που περιέχει ο γλυκός βασιλικός όπως η απιγενίνη και το ουρσολικό οξύ παρουσίασαν αποτελεσματική δράση ενάντια στον έρπητα, την ηπατίτιδα Β και τον εντεροϊό (4).
Ο ιερός βασιλικός ο οποίος ονομάζεται και Τulsi φαίνεται πως αυξάνει την ανοσία απέναντι σε μολύνσεις από ιούς και μικρόβια.
Σε μια μελέτη 4 εβδομάδων επάνω σε 24 υγιείς ενήλικες, η χορήγηση 300 mg εκχύλισμα ιερού βασιλικού αύξησε σημαντικά τα επίπεδα των Τ-κυττάρων καθώς και των φυσικών φονικών κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος τα οποία καταπολεμούν τις λοιμώξεις από ιούς (5).
Έρευνες και μελέτες
(4) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16173941
(5) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21619917
Εχινάκεια για την καταπολέμηση κοινής γρίπης
Η εχινάκεια είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα βότανα με φαρμακευτικές ιδιότητες καθώς έχει αποδεδειγμένα πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Τα περισσότερα μέρη του φυτού όπως τα φύλλα και η ρίζα χρησιμοποιούνται ως φυσικά γιατρικά.
Η Echinacea purpurea είναι μια ποικιλία που παράγει κωνικά λουλουδάκια και χρησιμοποιούνταν από τους Ινδιάνους της Αμερικής για την αντιμετώπιση από μια σειρά καταστάσεων όπως μολύνσεις και λοιμώξεις από μικρόβια (6).
Αρκετές μελέτες δοκιμαστικού σωλήνα επάνω σε διαφόρους τύπους εχινάκειας όπως η E. pallida, η E. angustifolia, και η E. purpurea, έδειξαν πως είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στην καταπολέμηση μολύνσεων από ιούς όπως ο έρπητας και η κοινή γρίπη (7).
Η ποικιλία E. purpurea θεωρείται πως ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την άμυνα απέναντι σε μολύνσεις από ιούς (8).
Έρευνες και μελέτες
(6) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22131823
(7) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4058675/
(8) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22131823
Σκόρδο για γρίπη τύπου α και πνευμονία
Το σκόρδο είναι ίσως το πιο δημοφιλές γιατρικό για πολλαπλές ασθένειες καθώς και μολύνσεις από παθογόνους μικροοργανισμούς και μικρόβια.
Σε μια μελέτη με 23 ενήλικες με κονδυλώματα από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) βρέθηκε πως η εφαρμογή καταπλάσματος από εκχύλισμα σκόρδου 2 φορές την ημέρα εξαφάνισε τις εστίες σε διάστημα 1 εώς 2 εβδομάδων (9, 10).
Σε μια άλλη παλαιότερη μελέτη δοκιμαστικού σωλήνα βρέθηκε πως το σκόρδο ενδέχεται να έχει αντιϊκή δράση ενάντια στη γρίπη τύπου α, στη γρίπη τύπου β, στον HIV και HSV-1, στην ιογενή πνευμονία, στο ρινοϊό που προκαλούνται από το κοινό κρυολόγημα. Ωστόσο δεν υπάρχουν πρόσφατες έρευνες για να επιβεβαιώσουν τα αποτελέσματα (11).
Μελέτες δοκιμαστικού σωλήνα αλλά και σε ζώα έδειξαν πως το σκόρδο ενισχύει τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος αυξάνοντας την παραγωγή ανοσοκυττάρων που μας προστατεύουν από μολύνσεις ιών (12).
Έρευνες και μελέτες
(9) https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-4632.2004.02348.x
(10) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1764803/
(11) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4103721/
(12) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4417560/
Ρίγανη κατά του έρπητα, νοροϊού και ροταϊού
Εκτός από συστατικό και μυρωδικό στη διεθνή κουζίνα η ρίγανη είναι γνωστή για τις εντυπωσιακές φαρμακευτικές της ιδιότητες.
Περιέχει μοναδικά φυτοχημικά συστατικά όπως η καρβακρόλη η οποία έχει πανίσχυρες αντιϊκές ιδιότητες.
Σε μια μελέτη δοκιμαστικού σωλήνα, τόσο το ριγανέλαιο όσο και η καρβακρόλη μείωσαν τη δράση νοροϊών ποντικιών (MNV) μέσα σε 15 λεπτά από την έκθεση (13).
Ο νοροϊός ποντικιών MNV είναι ιδιαίτερα μεταδοτικός και αποτελεί βασική αιτία γαστρεντερικών προβλημάτων στους ανθρώπους.
Είναι παρόμοιος με τον ανθρώπινο νοροϊό και χρησιμοποιείται συχνά σε εργαστηριακές μελέτες, καθώς ο ανθρώπινος νοροϊός είναι δύσκολος στην καλλιέργεια σε εργαστηριακό επίπεδο (14).
Το ριγανέλαιο και η καρβακρόλη βρέθηκε πως έχουν αντιϊκή δράση απέναντι στον έρπητα τύπου-1 (HSV-1) στο ροταϊό, μια συνηθισμένη αιτία που προκαλεί διάρροια σε βρέφη και παιδάκια και στον ιό (RSV) που προκαλεί προβλήματα και μολύνσεις του αναπνευστικού (15, 16, 17).
Έρευνες και μελέτες
(13) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24779581
(14) https://www.cdc.gov/norovirus/index.html
(15) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3768712/
(16) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28886313
(17) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24031796
Πικραλίδα (ταραξάκο) κατά της κοινής γρίπης
Οι πικραλίδες θεωρούνται ευρέως αγριόχορτα, τα οποία ξεριζώνονται από τα ποτιστικά χωράφια. Ωστόσο έχουν μελετηθεί πολλάκις σε βάθος για τις ιατρικές τους ιδιότητες συμπεριλαμβανομένου και των αντιϊκών δράσεων.
Έρευνες δοκιμαστικού σωλήνα δείχνουν πως το ταραξάκο καταπολεμά την ηπατίτιδα Β, το HIV καθώς και την κοινή γρίπη (18, 19, 20).
Σε μια μελέτη δοκιμαστικού σωλήνα βρέθηκε πως το εκχύλισμα ταραξάκο απέτρεψε την εξάπλωση του ιού που προκαλεί δάγκειο πυρετό ο οποίος μεταδίδεται με τα κουνούπια.
Ο συγκεκριμένος ιός ενδέχεται να αποβεί θανάσιμος και προκαλεί συμπτώματα όπως ο υψηλός πυρετός, εμετός και πόνο στους μύες (21, 22).
Έρευνες και μελέτες
(18) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22168277
(19) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22078030
(20) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24481875
(21) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5857124/
(22) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430732/
Μελισσόχορτο για τον έρπη και τον εντεροϊό
Το μελισσόχορτο είναι λεμονοειδές φυτό που χρησιμοποιείται ως μυρωδικό σε φαγητά αλλά και ως τσάι. Ωστόσο χρησιμοποιείται και στην παραδοσιακή ιατρική καθώς έχει φαρμακευτικές ιδιότητες.
Το εκχύλισμα από μελισσόχορτο περιέχει σε μεγάλες ποσότητες αιθέρια έλαια και φυτοχημικά στοιχεία που έχουν αντιϊκή δράση (23).
Έρευνες δοκιμαστικού σωλήνα έδειξαν πως έχει αντιϊκή δράση ενάντια στη γρίπη των πτηνών, στον ιό του έρπητα, στο HIV-1, και στον εντεροϊό 71, που ενδέχεται να προκαλέσει οξεία μόλυνση σε βρέφη και παιδιά (24, 25, 26, 27, 28).
Έρευνες και μελέτες
(23) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4908999/
(24) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2288616/
(25) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4908999/
(26) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18693101
(27) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24817544
(28) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5613005/
Δεντρολίβανο για τη γρίπη, τον έρπη και την ηπατίτιδα Α
Το δεντρολίβανο χρησιμοποιείται ως αρωματικό βότανο στην κουζίνα. Ωστόσο έχει μια σειρά από θεραπευτικές εφαρμογές καθώς περιέχει πληθώρα από φυτοχημικά συστατικά όπως το ολεανολικό οξύ (29).
Το ολεανολικό οξύ παρουσιάζει αντιϊκές ιδιότητες απέναντι στον έρπη, στο HIV, στη γρίπη influenza, στην ηπατίτιδα σε μελέτες ζώων καθώς και σε έρευνες δοκιμαστικού σωλήνα (30).
Το εκχύλισμα δεντρολίβανου βρέθηκε πως έχει αντιϊκές ιδιότητες ενάντια στον ιό του έρπητα και την ηπατίτιδα Α που επηρεάζει το συκώτι (31, 32).
Έρευνες και μελέτες
(29) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6325740/
(30) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6225463/
(31) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30684236
(32) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17091431
Σαμπούκος (κουφοξυλιά) για τη γρίπη και το κοινό κρυολόγημα
Είναι γνωστός με την ονομασία Elderberries και χρησιμοποιείται εδώ και αρκετά χρόνια για την παραγωγή διαφόρων προϊόντων όπως τσάι, ελιξίρια νεότητας, συμπληρώματα διατροφής και καλλυντικά.
Χρησιμοποιείται ωστόσο παραδοσιακά για την καταπολέμηση της κοινής γρίπης και του κρυολογήματος.
Σε μελέτη επάνω σε ποντίκια χορηγήθηκε συμπυκνωμένος χυμός από σαμπούκο για την καταπολέμηση του ιού της γρίπης και βρέθηκε πως βελτιώθηκε η ανοσολογική αντίδραση (33).
Σε μια ανασκόπηση 4 μελετών επάνω σε 180 άτομα, βρέθηκε πως τα συμπληρώματα σαμπούκου μείωσαν αποτελεσματικά τα συμπτώματα λοίμωξης του άνω αναπνευστικού συστήματος από λοιμώξεις ιών (34).
Έρευνες και μελέτες
(33) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22972323
(34) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30670267
Μέντα κατά του πνευμονοϊού (RSV)
Η μέντα είναι γνωστή για τις ισχυρές αντιϊκές της ιδιότητες εδώ και αιώνες και χρησιμοποιείται είτε ως τσάι, είτε ως αιθέριο έλαιο, εκχύλισμα, βάμμα και άλλα για την καταπολέμηση ιών και μολύνσεων.
Τα φύλλα της καθώς και τα αιθέρια έλαιά της περιέχουν συστατική όπως η μινθόλη και το ροσμαρινικό οξύ τα οποία έχουν αντιϊκές και αντιφλεγμονώδη ιδιότητες (35).
Σε μια μελέτη δοκιμαστικού σωλήνα το εκχύλισμα από φύλλα μέντας εμφάνισε αντιϊκή δράση απέναντι στο πνευμονοϊό (RSV) μειώνοντας αποτελεσματικά τους δείκτες φλεγμονής (36).
Έρευνες και μελέτες
(35) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16767798
(36) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6049716/
Γλυκόριζα για λοιμώξεις του αναπνευστικού από κορωνοϊό SARS-COV
Οι ισχυρές αντιϊκές ιδιότητες της γλυκόριζας αποδίδονται στα φυτοχημικά στοιχεία γλυκυρριζίνη, liquiritigenin, και glabridin (37).
Μελέτες δοκιμαστικού σωλήνα έδειξαν πως το εκχύλισμα από τη ρίζα της γλυκόριζας έχει αποτελεσματική δράση ενάντια στο HIV, στο RSV, στον ιό του έρπητα καθώς και στον κορωναϊό (SARS-CoV), που προκαλεί σοβαρή πνευμονία (38, 39, 40).
Πρέπει να δοθεί προσοχή ωστόσο καθώς η γλυκόριζα έχει μια σειρά από παρενέργειες και αντενδείξεις για αρκετές ομάδες πληθυσμού και καταστάσεις υγείας.
Έρευνες και μελέτες
(37) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4629407/
(38) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27815461
(39) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23643542
(40) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12814717
Το τζίντζερ αναστέλλει την εξάπλωση των ιών στο σώμα
Το τζίντζερ έχει εντυπωσιακά οφέλη για την υγεία, ένα εκ των οποίων η αντιϊκή δράση, τα οποία οφείλονται στα φυτοχημικά του συστατικά.
Μελέτες δοκιμαστικού σωλήνα δείχνουν πως το εκχύλισμα τζίντζερ έχει αντιϊκή δράση απέναντι στη γρίπη των πτηνών, στον πνευμονοϊό RSV, και στον καλυκοϊό της γάτας (FCV) που συγκρίνεται με τον ανθρώπινο (41, 42, 43).
Επιπλέον, συγκεκριμένα συστατικά του τζίντζερ όπως η τζιντζερόλη και η τζιντζερόνη (zingerone) βρέθηκαν αναστέλλουν την εξάπλωση των ιών ενώ αποτρέπουν την προσκόλληση σε κύτταρα υποδοχείς (44).
Έρευνες και μελέτες
(41) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29039335
(42) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27296605
(43) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23123794
(44) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2957173/
Αστράγαλος καταπολεμά τον έρπητα και τη γρίπη των πτηνών
Ο αστράγαλος είναι ένα δημοφιλές βότανο στην παραδοσιακή Κινεζική ιατρική. Περιέχει τον πολυσακχαρίτη APS ο οποίος βρέθηκε πως έχει ενισχύει αποτελεσματικά το ανοσοποιητικό σύστημα ενώ έχει παράλληλα και αντιϊκές ιδιότητες (45).
Μελέτες δοκιμαστικού σωλήνα και σε ζώα έδειξαν πως ο αστράγαλος καταπολεμά τον ιό του έρπητα, την ηπατίτιδα C και τη γρίπη των πτηνών H9 (46, 47, 48, 49).
Επιπλέον μελέτες δοκιμαστικού σωλήνα δείχνουν πως ο APS ενδέχεται να προστατεύει τα αστρογλοιακά κύτταρα που είναι η πλειονότητα των κυττάρων του νευρικού συστήματος, από μολύνσεις όπως αυτή του έρπητα (50).
Έρευνες και μελέτες
(45) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4098889/
(46) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14724098
(47) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30772802
(48) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3729712/
(49) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4663710/
(50) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4098889/
Τζίνσενγκ κατά της βρογχιολίτιδας
Το τζίνσενγκ φύεται στην Κορέα ενώ κάποιες ποικιλίες συναντούμε και στην Αμερική. Είναι ριζώδες φυτό και ανήκει στην οικογένεια Panax.
Χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στην Κινεζική ιατρική με εξαιρετικές ιδιότητες στην αντιμετώπιση ιών.
Σε μελέτες δοκιμαστικού σωλήνα το εκχύλισμα από κόκκινο Κορεάτικο τζίνσενγκ βρέθηκε πως καταπολεμά αποτελεσματικά τη βρογχιολίτιδα RSV, τον έρπητα και την ηπατίτιδα Α (50, 51, 52).
Επιπλέον τα συστατικά του τζίνσενγκ που ακούνε στο όνομα τζινσενοειδή έχουν αντιϊκές ιδιότητες ενάντια στην ηπατίτιδα Β, στο νοροϊό, στον ιό του κοξάκι καθώς και άλλες σοβαρές ασθένειες που προκαλούν μόλυνση του εγκεφάλου και οδηγούν σε μηνιγγοεγκεφαλίτιδα. (53).
Έρευνες και μελέτες
(50) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4072342/
(51) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23717174
(52) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5052424/
(53) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5052424/
Φασκόμηλο ενάντια στον ιό HSV-1 και τον κυστεοϊό
Το φασκόμηλο χρησιμοποιείται από την παραδοσιακή ιατρική εδώ και χιλιάδες χρόνια για την αντιμετώπιση μολύνσεων από ιούς (54).
Οι αντιϊκές ιδιότητες του φασκόμηλου αποδίδονται στα φυτοχημικά στοιχεία σαφινικολίδια (safficinolide) τα οποία βρίσκονται στα φύλλα και στο μίσχο (55).
Έρευνα δοκιμαστικού σωλήνα δείχνει πως το φασκόμηλο ενδέχεται να καταπολεμά τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας τύπου 1 (HIV-1) που οδηγεί στο AIDS.
Σε μια μελέτη το εκχύλισμα φασκόμηλου παρεμπόδισε αποτελεσματικά τη δράση του HIV αποτρέποντας την είσοδό του σε κύτταρα στόχου (56).
Το φασκόμηλο βρέθηκε επίσης πως καταπολεμά τον ιό HSV-1 και τον κυστεοϊό που μολύνει ζώα όπως άλογα, αγελάδες και γουρούνια (57)
Έρευνες και μελέτες
(54) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4003706/
(55) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5634728/
(56) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2288616/
(57) https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10942912.2012.700539
Βότανα σε συμπληρώματα διατροφής και στην κουζίνα μας
Τα βότανα μαζί με τη διατροφή αποτελούσαν από την αρχαιότητα την πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι σε ασθένειες, λοιμώξεις και μολύνσεις από ιούς, ακόμη και για την αντιμετώπιση της πνευμονίας έως και τον 19ο αιώνα.
Στις μέρες μας μπορούν να αποτελέσουν ένα επιπλέον εφόδιο στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος ενάντια σε παθογόνους μικροοργανισμούς αλλά και ιούς όπως ο SARS-COV 1 και ο COVID-19.
Η λίστα με τα βότανα είναι πολύ μεγαλύτερη. Αντιϊκές ιδιότητες έχει και το γαρύφαλλο, το θυμάρι αλλά και η κανέλα. Εύκολα μπορούν να προστεθούν στη διατροφή μας δίνοντας επιπλέον γεύση στα φαγητά μας ή ακόμη σε αφεψίματα και τσάγια.
Εναλλακτικά μπορείτε να βρείτε κάποια από τα παραπάνω βότανα σε εξειδικευμένες φόρμουλες συμπληρωμάτων της Healthia όπως αυτά που φαίνονται στο κάτω μέρος του παρόντος άρθρου.
Η φόρμουλα του CANDIDA RELIEF για παράδειγμα περιέχει εκτός των άλλων σκόρδο, κερσετίνη, δεντρολίβανο και ρίγανη.
Η φόρμουλα του HERBAL C εκτός από φυσική βιταμίνη C (ολόκληρο το μόριο) περιέχει σαμπούκο (elderberries) σε συνδυασμό με ασερόλα, φύλλα μαϊντανού και φραγκοστάφυλο.
Περιέχει επιπλέον αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, βιοφλαβονοειδή, πεκτίνες, ωφέλιμα λιπαρά, λυκοπένιο, καρετονοειδή, φυτικές στερόλες, κατεχίνες, πολυφαινόλες και πολλά άλλα φυτοχημικά στοιχεία που έχουν εξαιρετικά ευεργετική δράση για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Μερικά από τα συστατικά που περιέχει η φόρμουλα του NATURAL DEFENCE είναι το εκχύλισμα σκόρδου σε συνδυασμό με φύλλα ελιάς (ελευρωπαΐνη) και τριγωνέλλα.
Καλό θα ήταν να μην υπερβάλλετε με τα βότανα. Πολλά από αυτά φυτοχημικά στοιχεία σε μεγάλη ποσότητα είναι τοξικά. Το ίδιο ισχύει και με τα συμπληρώματα διατροφής. Η υπερδοσολογία δεν πρόκειται να δώσει έξτρα όφελος και ενδέχεται να έχει ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Αποποίηση ευθύνης: Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν άρθρο έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δε μπορούν να αντικαταστήσουν γνωμάτευση του γιατρού σας ή την επίσκεψη σε εξειδικευμένο σύμβουλο υγείας. Επί του παρόντος δεν υπάρχει θεραπεία για τον COVID-19. Εάν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια εξειδικευμένη διατροφή ή να αγοράσετε συμπληρώματα διατροφής ενώ αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα υγείας συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας πρώτα.
